Telefonni cho‘ntakda olib yurish spermaga zarar qiladimi?
- 671
Bugungi kunda har birimiz telefonni doim yonimizda olib yuramiz — ko‘pincha belimizda, cho‘ntakda yoki kamar qismidagi g‘ilofda. Ammo ko‘pchilik erkaklarda savol tug‘iladi: mobil telefonni belda ko‘tarish spermaga zarar yetkazadimi?
Ushbu maqolada ilmiy asoslangan ma’lumotlar asosida bu savolga javob beramiz.
🔬 Tadqiqotlar nimani ko‘rsatmoqda?
Bir nechta xalqaro tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki:
- Mobil telefonlar elektromagnit to‘lqin (EMT) chiqaradi.
- Erkaklar telefonni jinsiy a’zolarga yaqin hududda (belda yoki old cho‘ntakda) olib yurishsa, sperma sifati pasayishi mumkin.
📌 2014-yilda Isroilda o‘tkazilgan tadqiqotga ko‘ra, kun davomida telefonni belda olib yuradigan erkaklarda spermatozoidlarning harakatchanligi va zichligi 30% gacha kamaygan.
⚠️ Zarar qanday paydo bo‘ladi?
Mobil qurilmalar o‘zidan issiqlik va past chastotali elektromagnit nurlanish chiqaradi. Bu nurlanish:
- Spermatogenez (sperma ishlab chiqarish) jarayoniga to‘sqinlik qiladi.
- Testosteron ishlab chiqarilishi kamayishi mumkin.
- DNK darajasida buzilishlar yuzaga keladi.
Bu omillar bepushtlik (infertillik) xavfini oshiradi.
🛡 Qanday chora ko‘rish kerak?
Agar siz sog‘lom avlod haqida o‘ylayotgan bo‘lsangiz yoki bepushtlik muammosidan qochmoqchi bo‘lsangiz, quyidagi tavsiyalar siz uchun foydali bo‘ladi:
✅ Telefonni old cho‘ntakda emas, sumkada olib yurishga harakat qiling.
✅ Uyda yoki ofisda bo‘lganingizda, telefonni stolga qo‘yib qo‘ying.
✅ Bluetooth quloqchinlardan foydalaning — telefon tanangizdan uzoqda tursa ham bo‘ladi.
✅ Tunda telefonni yostiq ostiga qo‘ymang, yotoqdan uzoqroq joyga qo‘ying.
🧬 Xulosa
Hozirgi texnologik hayot tarzida mobil telefonni butunlay chetlab o‘tish qiyin. Ammo sog‘ligingiz va ayniqsa erkaklik reproduktiv salomatligingiz uchun telefonni tanaga yaqin joyda olib yurmaslik kichik, ammo muhim ehtiyot chorasi bo‘lishi mumkin.
Sperma sifati pastlashayotganini sezsangiz yoki farzand ko‘rishda muammo bo‘lsa, spermogramma topshirib, androlog shifokorga murojaat qilishni unutmang.